سنتز و تعیین خصوصیات حامل‌های لیپیدی نانوساختار حاوی عصاره زرشک و روغن هسته انگور به روش هموژناسیون داغ و امواج فراصوت

تعداد بازدید:۴۴۵

سنتز و تعیین خصوصیات حامل‌های لیپیدی نانوساختار حاوی عصاره زرشک و روغن هسته انگور به روش هموژناسیون داغ و امواج فراصوت

دانشگاه علوم پزشکی زابل
پایان‌نامه / مروری

 راضیه عظیمی نیا   سارا دانشمند

پایان: ۱۴۰۲/۴/۴

   استفاده روزافزون از داروهای سنتزی و مشاهده عوارض جانبی آن ها و در بعضی موارد عدم سازگاری با طبیعت انسان، بار دیگر توجه محققین را بیشتر به سوی گیاهان دارویی جلب کرده است به طوری که در سال های اخیر شاهد توسعه و رواج استفاده از گیاهان دارویی و مشتقات مربوط به آن ها در درمان بسیاری از بیماری ها بوده ایم. یکی از موادی که در حال حاضر به آن توجه زیادی می شود، آنتی اکسیدان های سنتزی و طبیعی هستند. استفاده از آنتی اکسیدان های سنتزی منجر به عوارض جانبی و اثرات سمی میگردد، لذا استفاده از انواع تهیه شده از منابع طبیعی(عصاره ها و مواد گیاهی) در مقایسه با ترکیبات سنتتیک از موارد مورد توجه تحقیقات جدید می باشد. همچنین با توجه به اینکه اغلب فرآورده های آنتی اکسیدان اغلب تحریک پوستی، مقاومت به درمان و عوارض پوستی و التهابی با آنها گزارش شده، توجه به فراورده های جدید و طبیعی بیشتر شده است. یکی از این مواد طبیعی ماده بربرین می باشد. بربرین به عنوان یک نمک آلکالوئیدی می‌باشد که در بسیاری از گیاهان از جمله، زرشک ارِگون (Berberis aquifolium)، زرشک معمولی (Berberis vulgaris)، زرشک هندی (Berberis aristata) یافت می‌شود. تا به اکنون مطالعات زیادی اثرات درمانی و مؤثر بربرین را نشان داده‌اند. از آن جمله می‌توان به اثرات بسیار قوی آنتی اکسیدانی بربرین اشاره نمود. فعالیت آنتی اکسیدانی بربرین به‌طور گسترده ای نشان داده شده‌است. اولاً گزارش شده‌است که بربرین می‌تواند گونه‌های فعال اکسیژن(ROS)و گونه‌های فعال نیتروژن(RNS)را تمیز کند. ثانیاً بربرین می‌تواند پراکسیداسیون چربی را مهار کند و اثر محافظتی علیه اکسیداسیون لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL)را نشان می‌دهد. بربرین می‌تواند استرس اکسیداتیو را به وسیله کاهش سطح بیان نیکوتین آمید آدنین دی نوکلئوتید فسفات(NADPH)اکسیداز (که منبع اصلی محصولات ROSدر سلول است) کاهش دهد. مطالعه دیگری خاصیت ضدالتهابی بربرین را در محیط درون‌تنی و درون‌کشتگاهی به اثبات رسانده است. تماس مکرر با اشعه خورشید و استرس های محیطی اثرات نامطلوبی روی پوست می‌گذارد، از این جهت استفاده از مواد موثر و جدید با هدف محافظت پوست و ترمیم ضایعات پوستی مزمن شامل التهاب پوستی، تیرگی و لک‌های روی پوست، پیری و چروک پوست و سرطانهای پوستی، در حال توسعه می‌باشد. بسیاری از فرمولاسیونهای موضعی دارای جذب سیستمیک بوده و در ادرار و خون قابل اندازه گیری هستند که می توانند عوارض جانبی را به همراه داشته باشند. بنابراین نیاز به یک حامل ایده آل داریم تا علاوه بر قرار دادن ماده موثره در داخل آن،اثر درمانی آن ماده را نیز تقویت کند (۱) . یکی از سیستم های جدید دارورسانی، نانوذرات لیپیدی (NLCs,SLNs)می باشد. که از اوایل ۱۹۹۰ عرضه شده و از سال ۲۰۰۰ به بعد جهت فرآورده های پوستی استفاده شده اند. در ساخت این حاملها از لیپیدهای جامد استفاده می شود که با تکنیکهای خاصی تهیه می گردند . مزیت این حاملها نسبت به لیپوزوم ها (یکی دیگر از حاملهای دارویی) این است که، داروی قرار گرفته در داخل خود را نیز از تخریب محافظت می کنند. همچنین پایداری فیزیکی بیشتری نسبت به لیپوزوم ها در امولسیونهای o/w دارند. همچنین مواد به کار رفته در ساخت آنها نسبت به نانوذرات پلیمری، سمیت بسیار پایینی دارند. براساس مطالعات انجام شده NLC ها به دلیل خاصیت مسدود کنندگی و فیلم فورمینگ قابلیت نفوذ به لایه های پوست را نشان می دهند و اخیرا مشاهده شده است برای داروهایی که هدف درمانی پوست می باشند و داروهای محلول در چربی بسیار مناسبند و باعث افزایش جذب دارو می شوند.در این مطالعه نانولیپدهای حاوی بربرین با روش هموژنایزکردن همراه با اولترا سوند تهیه خواهد شد. وقتی معمولا داروها بصورت موضعی مصرف می‌شوند، چون مقادیر کمتری جذب سیستمیک می‌شود، عوارض سمی به مقدار زیادی کاهش می‌یابد.در ضمن این که بربرین یک ماده طبیعی نیز می باشد علاوه بر این با استفاده از مصرف موضعی بربرین و جایگزین کردن آن با داروهای پر عارضه باعث کاهش عوارض سیستمیک خواهد شد. همچنین اگر ماده موثره و یا نوع فرمولاسیون بتواند خاصیت مرطوب کنندگی را تقویت کند می تواند به نفع فرآورده باشد (۲) . در ضمن NLCباعث آزادسازی کنترل شده و آهسته دارو نیز شده و تحریکات پوستی را نیز کم می کنند. با توجه به اثرات مرطوب کنندگی و ضد آفتاب حاملهایNLC، استفاده از این سیستم دارورسانی جهت انکپسوله کردن فرآورده ضد لک و مرطوب کننده و ضد التهاب باعث افزایش اثر آن خواهد شد (۳) . در این تحقیق با توجه به اثرات انتی اکسیدانی بربرین و اثرات مفید حاملهای با پایه لیپیدی نانو بر آن شدیم تا این ماده را در حامل NLCتهیه و خصوصیات آن را بررسی نماییم.

آخرین ویرایش۱۴ مهر ۱۴۰۲